ရိုးရာလား အေနာက္တိုင္းလား

ျမန္မာမွာ ပန္းခ်ီပညာေပၚထြန္းတာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေနပါၿပီ.. ေက်ာက္ဆည္ ျပဒါးလင္းဂူက နံရံပန္းခ်ီေတြကိုၾကည့္ၿပီးေျပာရမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာ့ပန္းခ်ီပညာ အစက ေက်ာက္ေခတ္ကလို႔ ေျပာလုိ႔ရတာေပါ့... တကယ္တမ္းျမန္မာ့ပန္းခ်ီ တိုးတက္လာတာက ပုဂံေခတ္ကမွ စပါတယ္.. အထြန္းကား အတိုးတက္ဆံုးကာလလို႔လည္း ေျပာၾကတယ္..
ျမန္မာ့ရိုးရာပန္းခ်ီက အေရွ႕တိုင္းပန္းခ်ီေရးနည္းစနစ္ထဲမွာပါတယ္.. ျမန္မာရဲ႕ ဘာသာအယူ၀ါဒနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈအစိတ္အပိုင္းေတြက အိႏၵိယက ျပန္႔ႏွံ႔လာသလိုပဲ.. ျမန္မာ့ပန္းခ်ီေရးနည္းစနစ္ကလည္း အိႏၵိယကတဆင့္ေရာက္လာၿပီးမွ ျမန္မာမႈ ျမန္မာ့ဟန္ကို ေျပာင္းသြားခဲ့တာပါ..

အေရွ႕တုိင္းပန္းခ်ီပညာမွာ ထင္ရွားတိုးတက္တာက အိႏိၵယ.. ျမန္မာ.. တရုတ္.. ဂ်ပန္.. ကိုရီးယားတို႔ပဲ ျဖစ္တယ္.. အေရွ႕တုိင္းပန္းခ်ီရဲ႕သေဘာက ပံုသ႑ာန္ေတြကို တိတိက်က် ေဖာ္ျပတယ္.. တစ္ေၾကာင္းဆဲြမ်ဥ္းေလးေတြနဲ႔ပဲ ရုပ္၀တၱဳကိုေပၚေအာင္ဆဲြၿပီး ႏြဲ႔ေႏွာင္းတာေတြ ခက္ထန္တာေတြ.. တည္ၿငိမ္တာ လႈပ္ရွားတာေတြ.. အဲလို ဟန္ေနဟန္ထားေတြကိုပါ ထင္ရွားေပၚလြင္ေစတယ္.. အဲဒါေတြကိုပါ ခံစားရတယ္.. အေရွ႕တိုင္းပန္းခ်ီရဲ႕ အဓိက လကၡဏာကေတာ့ ေကာက္ေၾကာင္းေရး ေဆးပိန္းျခယ္လို႔ေခၚတဲ့ လိုင္းဆဲြၿပီး ေဆးျပင္ညီျဖည့္ျခယ္တာမ်ိဳးပဲ.. ေျပာရရင္ သူက စိတ္ကို ဦးစားေပးေရးဆဲြတာမ်ိဳး.. လူေတြက အရြယ္အစားတူေပမယ့္ ဘုရင္က ႀကီးျမတ္တဲ့ သူျဖစ္တဲ့အတြက္ ဆိုဒ္ကိုႀကီးၿပီးေရးထားတာမ်ိဳး.. ကေခ်သည္ ႏဲြ႔ႏြဲ႔ေႏွာင္းေႏွာင္း ကေနတာကို Anotomy အရ ဘယ္လိုမွမျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ေျခလက္ ထားဟန္နဲ႔ေရးတာမ်ိဳး.. ပံုကိုၾကည့္လိုက္တာနဲ႔ “ဒါကေတာ့ ဘုရင္ပဲ.. ျမင့္ျမတ္တဲ့သူ.. အားလံုးက အေရးထားရတဲ့သူ” လို႔ သိႏိုင္တယ္.. “ေအာ္ သူကေတာ့ ကေနလိုက္တာ ေကြးလို႔ .. ေျခဆစ္လက္ဆစ္ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းလိုက္တာ” ရယ္လို႔ တန္းကနဲ သိေစတာ.. အဲဒါက အေရွ႕တုိင္းပန္းခ်ီေတြရဲ႕ သရုပ္ပဲ.. တရုတ္ပန္းခ်ီေတြမွာဆို အေရာင္ေတြကအစ သိသာတယ္.. အမဲတစ္မ်ိဳးထဲနဲ႔ပဲ ဆဲြသြားတယ္.. ပန္းပြင့္ေလးတစ္ပြင့္တေလေလာက္သာ အနီေလးထည့္တားတဲ့ ပန္းခ်ီကားမ်ိဳးေတြလည္း သိပ္လွတာပါပဲ.. အေရာင္စံုမွ လွတယ္သာ ဆို သူတို႔ပန္းခ်ီကားေတြ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ..

အေနာက္တုိင္းပန္းခ်ီကေတာ့ ထုထည္သ႑ာန္ေပၚေအာင္ ေဆးျခယ္ရတာပဲ.. အလင္းအေမွာင္ အေရာင္အစပ္အဟပ္ကို ပံုတစ္ခုကေန တစ္ခုအေျပာင္းမွာ ေျပေျပျပစ္ျပစ္ ျခယ္ေပးရတယ္.. အဲဒိလို ျခယ္ေတာ့ ပံုကၾကြတက္လာတယ္.. သက္ရွိအတိုင္း အျပင္သဘာ၀အတိုင္း တူလာတယ္.. လူ႔ခႏၶာေဗဒ Anatomy လည္း မွန္ေအာင္ဆဲြရတယ္..
အေရာင္ေတြကို သိရတယ္.. အနီးအေ၀းသေဘာ Perspective ေတြကို ေလ့လာရတယ္..

တကယ္ေတာ့ စနစ္ေတြ စည္းေတြနဲ႔ေရးတဲ့ အေနာက္တိုင္းပန္းခ်ီဆိုတာ ၁၉ ရာစုေလာက္ကပါ.. အခု ၂၁ ရာစုေရာက္ေတာ့ အေနာက္တိုင္းသားေတြကလည္း အေရွ႕တိုင္းရဲ႕ စိတ္ဦးစားေပးအႏုပညာ Conceptual Art ကို ေလ့လာေရးဆဲြေနၾကၿပီ.. ခုေပၚတဲ့ ေမာ္ဒန္ပန္းခ်ီ.. က်ဴဘစ္ဇင္.. ေနာက္ Installation Art.. Perfomance Art အစရွိတာေတြက တကယ္ေတာ့ အေရွ႕တုိင္းပန္းခ်ီေရးနည္းစနစ္ အေရွ႕တိုင္းအႏုပညာကေန ဆင္းသက္လာတာပဲ.. စိတ္က အဓိက ခံစားတယ္.. အေနာက္တိုင္းပန္းခ်ီနည္းစနစ္က် သီအိုရီကိုသိပ္အားကိုးလြန္းေတာ့ လူရဲ႕ခံစားမႈက လြတ္သြားတယ္.. နည္းစနစ္က်ေအာင္ ဂရုျပဳေနရတာနဲ႔ပဲ ကိုယ္ထုတ္ေဖာ္ခ်င္တဲ့ ခံစားခ်က္က ေပ်ာက္သြားတယ္.. အဲဒါနဲ႔ပဲ နည္းစနစ္ မက်ရင္ေနပါေစ.. ကိုယ့္ခံစားခ်က္ေလးေပၚလြင္ရင္ ရၿပီဆိုၿပီး စိတ္ထဲေပၚတာကို ဖ်တ္ကနဲ႔ေရးလာၾကတယ္.. Modern ပန္းခ်ီလႈပ္ရွားမႈ အစကေတာ့ Dadaism ဆိုတဲ့ ဒါဒါ ၀ါဒပဲထင္တယ္.. ၁၉ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းေလာက္မွာ စစ္ပဲြေတြျဖစ္ လူေတြေသေက်ၾကေတာ့ အဲဒိအနိဌာရံုေတြကို စက္ဆုပ္သြားတဲ့ အႏုပညာရွင္ေတြက .. လူေတြ အသိဥာဏ္ ပညာ.. သီအိုရီေတြရွိေနလုိ႔သာ ဒီလုိစစ္ေတြျဖစ္လာရတယ္ဆိုၿပီး သီအိုရီကိုတြန္းလွန္တဲ့အေနနဲ႔ ပရမ္းပတာ စည္းစနစ္မရွိပဲ ပန္းခ်ီကိုဆဲြၾကတယ္.. အသိ.. စနစ္မရွိမွဆိုတဲ့ ဒါဒါ၀ါဒက ၾကာၾကာေတာ့မခံဘူး.. ဒါေပမယ့္ ဒါဒါကေန အေျခခံလာတဲ့ Cubism ကုဗပန္းခ်ီ၀ါဒကေတာ့ ဒီေန႔အထိ ေအာင္ျမင္ေနဆဲပဲ.. အဲဒိကေန ဆက္လာတဲ့ ေမာ္ဒန္ပန္းခ်ီေတြကလည္း ရွင္သန္ေနဆဲ.. ေျပာရရင္ အဲဒါေတြအားလံုးက စိတ္ကိုအေျခခံ ခံစားမႈကို ဦးစားေပးတာမို႔ အေရွ႕တိုင္းရိုးရာပန္းခ်ီလို႔ သတ္မွတ္လို႔ရပါတယ္..

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရိုးရာပန္းခ်ီကို ပုဂံဂူဘုရားေတြမွာ နံရံေဆးေရးေတြအျဖစ္ ေလ့လာႏိုင္တယ္.. အမ်ိဳးသားအႏုပညာႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈတကၠသိုလ္ ပန္းခ်ီပညာဌာနမွာလည္း ရိုးရာပန္းခ်ီကို ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနနဲ႔ သင္ေပးေနတယ္.. အဲလိုနဲ႔ပဲ ျမန္မာ့ရိုးရာကိုထိန္းသိမ္းရမွာပဲ.. အခုေတာ့ ထိန္းသိမ္းရံုတင္မကပဲ ပိုၿပီးဆန္းသစ္တီထြင္လာၾကၿပီ.. ျမင္တဲ့အတိုင္းကူးေရးတဲ့ ပံုတူကူးတာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ စိတ္ခံစားမႈပါတဲ့ ပန္ခ်ီကားေတြကို ဖန္တီးၾကဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကၿပီ.. သေကၤတေတြ နိမိတ္ပံုေတြကို ဖန္တီးထည့္သြင္းၿပီး ပန္းခ်ီေရးတဲ့သူနဲ႔ ၾကည့္သူေတြ ခံစားမႈေတြ ဖလွယ္ေနၾကပါၿပီ..